Yearly Archives: 2024

چکیده:

يكي از مواردي كه زن با اثبات آن در دادگاه مي‌‌‌تواند طلاق بگيرد، عسر و حرج است. طبق ماده 1130 قانون مدني ايران در صورتي كه دوام زوجيت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وي مي‌‌‌تواند به حاكم شرع مراجعه و تقاضاي طلاق كند، چنانچه عسر و حرج مذكور در محكمه ثابت شود، دادگاه مي‌‌‌تواند زوج را اجبار به طلاق نمايد و در صورتي كه اجبار ميسر نباشد زوجه به اذن حاكم شرع طلاق داده مي‌‌‌شود.

اما مسئله‌ای که در این میان مطرح شده و مبنای این پژوهش نیز واکاوی و بررسی آن است، اینکه اساساً در زندگی زناشویی که امتداد نسل یکی از اهداف عقد نکاح است، چه اقداماتی در این خصوص از سوی زوج می‌تواند موجبات عسر و حرج زوجه را فراهم نماید تا زوجه نسبت به جاری شدن مشقت و سختی در زندگی اقدام به اقامه دعوا در مرجع صالح قضایی نماید. لذا این پژوهش به روش کتابخانه‌ای و به شیوه تحلیلی – استنباطی انجام گردیده و این هدف آن بررسي ارکان و شرایط ارائه قاعده عسر و حرج به درخواست زوجه به منظور محروم شدن وی از حق مادر شدن است.

یافته‌ها حاکی از آن است که مواد مختلف قانونی مدنی این مورد را پوشش داده و نسبت به احقاق حق زوجه موارد متعددی را جهت رهاسازی از مشقت و محنت وی از زندگی زناشویی، پیش بینی کرده است.

کلمات کلیدی:

زندگی زناشویی، عسر و حرج، مشقت، فرزندآوری، حقوق مدنی.

چكيده:

پژوهش حاضر به منظور بررسي رابطه آسیبهای اجتماعی زوجین زیر سی سال شهرستان آذرشهر ناشی از عدم شناخت از وظایف زناشوی صورت گرفته است. طرح پژوهش از نوع پس رويدادي بود واز طريق نمونه‎گيري در دسترس، 90 نفر (45 نفر زن و 45 نفر مرد) انتخاب شدند. ابراز پژوهش شامل پرسشنامه مقیاس سازگاري زن و شوهر گراهام بی اسپنیر بود. فرضيه تحقيق با استفاده از روش همبستگي پيرسون مورد بررسي قرار گرفت و نتيجه، در سطح اطمينان 99%فرضیه های تحقیق: رابطه آسیبهای اجتماعی و انسجام خانواده، رابطه آسیبهای اجتماعی و توافق زناشویی و رابطه آسیبهای اجتماعی و همدلی سنجیده شد و این نتیجه حاصل گردید که بین آسیبهای اجتماعی و عدم شناخت از وظایف زناشویی رابطه معنا داری وجود دارد.

کلمات کلیدی:

رضايت زناشويى، وظايف زناشويى، اسيبهاى اجتماعى، توافق زناشويى، انسجام خانواده، همدلى.

چکیده:

هدف از این تحقیق بررسی تاثیر رواج استفاده از تلفن همراه در گرایش زنان جوان به فرد گرایی است، جامعه آماري تحقیق کلیه ی زنان 15 تا 25 ساله شهر بجنورد است، حجم نمونه پس از محاسبه از طریق فرمول کوکران، به صورت پیمایشی با روش نمونه گیری تصادفی دربین زنان شهر بجنورد با استفاده از ابزار پرسشنامه اجرا گردید.

در این تحقیق تاثیر میزان و نحوه ی استفاده از تلفن همراه بر گرایش به «فردگرایی» از طریق پرسشنامه و با استفاده از نرم افزار spss سنجیده شد و براي تحلیل داده ها از آزمون مقیاسه‌ی میانگین ها و تحلیل واریانس یک طرفه و رگرسیون استفاده گردید.

نتایج حاصله بیانگر آن است که بین سن، وضعیت اشتغال، تحصیلات، وضعیت تأهل، میزان و نوع استفاده از تلفن همراه با متغیر وابسته یعنی گرایش به فردگرایی رابطه وجود دارد، به بیانی دیگر می توان گفت بین متغیرهای زمینه‌ای و میزان و نوع استفاده از تلفن همراه باگرایش به فردگرایی رابطه‌ی معنی دار وجود دارد. در پایان پیشنهادهاي کاربردی ارائه گردیده است.

کلیدواژه ها:

گرایش به فردگرایی، تلفن همراه، زنان، شهر بجنورد.

چکیده:

از دیرباز تاکنون يكي از مهم‌ترين وظايف مديريت منابع انساني سازمان‌ها، وظيفه حفظ و نگهداري نيروي انساني بوده است. به همین دلیل، نرخ ترك خدمت به‌عنوان يكي از شاخص‌هاي اصلي براي ارزيابي عملكرد مديريت منابع انساني، مورد استفاده قرار مي‌گيرد؛ و چنانچه در حد متعارف قرار داشته باشد، عملكرد مديريت در زمينه حفظ و نگهداري پرسنل، مطلوب قلمداد مي‌شود. اما مسئله مهم دیگری نیز وجود دارد و آن حضور زنان در سازمان می‌باشد. دلیل با اهمیت بودن زنان برای سازمان این است که آنان نیروی کار ارزان‌تری نسبت به مردان هستند و تحقیقات گسترده‌ای هم نشان داده است که سازگاری بیشتری در محیط کار دارند. اما سوال اینجاست که زنانی که به عنوان پرسنل در سازمان باقي مانده‌اند، براي ماندن چه دلايلي داشته‌اند؟ بدون شك ماندگاري سازماني پرسنل با هر نوع دليلي مطلوب مديريت سازمان نبوده و چنانچه، تركيب صحيحي از دلايل در اين زمينه وجود داشته باشد، مديريت سازمان مي‌تواند با خاطري آسوده به فعاليت‌هاي خود بپردازد. به عبارت ديگر، مي‌توان گفت كه هر اندازه عوامل انگيزشي، تأثير بيشتري بر ماندگاري سازماني پرسنل داشته باشد، عملكرد مديريت سازمان، مطلوب‌تر خواهد بود. به همین دلیل در اين مقاله سه دسته عوامل انگيزشي (رضايت شغلي)، عوامل محيط داخلي سازمان و عوامل محيط خارجي سازمان به عنوان اصلي‌ترين عوامل مؤثر برماندگاري سازماني تعريف و مورد بررسي قرار گرفته‌اند. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق کلیه کارکنان زن دانشگاه‌های آزاد اسلامی شهر تهران بوده است. پس از توزیع پرسشنامه بین تمامی پرسنل، 131 پرسشنامه تکمیل شده دریافت گردید.

نتايج به دست آمده، نشان مي‌دهد كه عوامل محيطی داخلي، محيطی خارجي و انگيزشي از لحاظ تأثيرگذاري بر ماندگاري زنان در سازمان، مهم‌ترین عوامل ماندگاری بوده‌اند. همچنين رابطه ميزان تأثير عوامل انگيزشي و تأثير عوامل محيط خارجي بر ماندگاري افراد از نوع معكوس است يعني هرچه تأثير عوامل انگيزشي كاهش مي‌يابد، تأثير عوامل محيط خارجي بر ماندگاري پرسنل افزايش خواهد یافت.

واژگان کلیدی:

زنان، کارکنان زن، مدیرت منابع انسانی، عوامل بهداشتی، عوامل انگیزشی، حفظ و نگهداشت (ماندگاری سازمانی).

چکيده:

حق بر استخدام زنان به‌عنوان نیمی از افراد جامعه، امروزه از مباحث مربوط به حقوق بنیادین کار محسوب میگردد؛ لذا اسناد بین المللی و حقوق داخلی کشورها چه در قانون اساسی و چه در قوانین عادی و … با حساسیت خاصی با آن برخورد نموده‌اند. با مطالعه اسناد بین المللی، قوانین اساسی و عادی مربوط به حق بر استخدام می‌توان فهمید که امنیت شغلی علاوه بر جنبه‌های فردی آن، دارای جنبه اجتماعی نیز می‌باشد و تامین یا عدم تامین آن می‌تواند بر جامعه اثرات سازنده و یا بر عکس (مخرب) داشته باشد. یعنی اینکه امنیت شغلی نیروی کار (به عنوان قشر عظیم جامعه)، به امنیت اجتماعی جامعه کمك کرده و صلح و آرامش را برای جامعه به ارمغان می آورد.

در این پژوهش بر آن شدیم تا با مطالعه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دریابیم که در مقام وضعیت حقوقی حق بر استخدام، نظر قانون اساسی در مورد استخدام زنان چیست؟ در اسناد فرادستی از قبیل قانون اساسی به خط مشی‌های کلی و موضوع حق برابری استخدام افراد به صور مختلف اشاره گردیده است.

واژه‌هاي كليدي:

حق بر استخدام، زنان، قانون اساسی، حقوق.

چکیده:

از یک‌سو، ثبات و امنیت شغلی زنان از گذشته تا کنون از مباحث مربوط به حقوق بنیادین کار محسوب می‌گردد؛ لذا اسناد بین المللی (مقاوله نامه ها، معاهدات و…) و حقوق داخلی کشورها چه در قانون اساسی و چه در قوانین عادی و … با حساسیت خاصی با آن برخورد نموده‌اند. با مطالعه اسناد بین المللی، قوانین اساسی و عادی مربوط به امنیت شغلی می توان فهمید که امنیت شغلی زنان علاوه بر جنبه های فردی، دارای جنبه اجتماعی نیز بوده و تامین یا عدم تامین آن بر جامعه اثرات سازنده و یا بر عکس (مخرب) خواهد گذاشت. یعنی اینکه امنیت شغلی نیروی کار (به عنوان قشر عظیم جامعه)، به امنیت اجتماعی جامعه کمك کرده و صلح و آرامش را برای جامعه به ارمغان می آورد.

و از سوی دیگر، در اسناد فرادستی از قبیل قانون اساسی به خط مشی های کلی و موضوع حق برابری استخدام و امنیت شغلی افراد به صور مختلف اشاره گردیده است. امنیت شغلی، یک آرامش روانی است که به وسیله قوانین و مقررات در جهت تضمین تداوم و استمرار کار مشروع و قانونی افراد و جلوگیري از تعد ي ها و تجاوزهاي غیرمجاز به آن حاصل می شود. آثار و فواید ارزشمند امنیت شغلی براي کارگران و مهم تر از آن براي رشد توسعه اقتصادي، فرهنگی و اجتماعی جامعه بر کسی پوشیده نیست. به همین دلیل، سوال اصلي این پژوهش آن است كه جنبه فقهی و حقوقی حق بر استخدام زنان چیست؟ و شيوه هاي حقوقي تامين و نضمين آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران كدام است؟ بر اين اساس به شناسايي اين شيوه ها در حقوق ايران و بررسي و نقد آنها پرداخته شده است. مطالعات انجام شده نشان داد كه صرف برگزاري آزمون استخدامي و وجود يك سازمان و نهاد قضايي، به تنهايي براي تامين فرصت هاي برابر براي داوطلبان ورود به خدمت كافي نيست بلكه بايد اصول و قواعدي نيز براي فراهم نمودن اين هدف رعايت شود.

واژه‌هاي كليدي:

حق بر استخدام، ایجاد امنیت شغلی، قانون اساسی، حقوق و فقه.

چکیده:

از زمانی که بشر پا به عصر وجود گذاشت و برای ادامه زندگانی خود به حکم ضرورت به مبارزه با طبیعت برخاست، زن و مرد در کنار یکدیگر گام برداشته اند. با این حال با تشکیل اجتماعات انسانی، تقسیم عادلانه نقش ها و اداره ی امور بین زن و مرد صورت نگرفت و قدرت نابرابری بین این دو گروه شکل گرفت و به تدریج فاصله این دو گروه در اجتماعات و شركت در گروههاي مختلف زياد و زیادتر شد.

اما بتدریج و با شخصیت جوامع انسانی، همگان به این نتیجه رسيدند كه باید بیشتر از گذشته به زنان و توانایی های آنان توجه کنند، زیرا انان قادر به انجام کارهایی هستند که می توانند خیلی بهتر جامعه را به سمت آرمانهای خود هدایت کنند. بیان جایگاه و شخصیت زن، مسئولیت هاي فردي، خانودگی و اجتماعی وي و ترسیم روشن جایگاه و ساختار خانواده، در اسلام اهمیت زیادي دارد. در این نوشتار ابتدا  به تبیین شاخصه هاي تکوینی زن و جایگاهش درجامعه، خانواده و به نقش هاي مدیریتی وي در ایجاد بهداشت روانی خانوده، مدیریت اقتصادي و ایجاد جامع هاي سالم پرداخته می شود.

کلمات کليدي:

زنان، مشاركت، مديريت، موانع و مشكلات، جامعه.

خلاصه:

چکیده:

اصولاً دین مبین اسلام با اشراف کامل بر تمام ابعاد انسان به تشریع احکام، حقوق و قواعدی در راه تعالی وکمال انسان پرداخته است. حقوق در اسلام برای تعیین محدوده هر فرد و ارتباط این محدوده با جامعه تعریفشده است. یکی از این حقوق تعریف شده، حق غیرمالی است که بر رفع نیازمندی های اخلاقی و عاطفی نظردارد. از آنجا که زن هم به مثابه مرد و شاید بیشتر در تداوم زندگی و استحکام خانواده و اصلاح جامعه نقش دارد، حقوق غیرمالی او تبیین کننده محدوده اختیارات او و تکالیف سایرین در برابر او می باشد.

از جمله حقوق غیر مالی میتوان به حق رعایت شأن، حق تکریم و احترام، حق حسن معاشرت و نمونه های دیگر از این دست اشاره نمود. از آنجائیکه میدانیم مهمترین قرارداد انسانی را میتوان عقد نکاح دانست، اولین تعهدی است که با شخصیت و جسم و روح انسان ها و با زندگی و عاقبت آنها ارتباطی مستقیم و ناگسستنی دارد (خادم ازغدی، 1390:36).

مطالعات با محوریت زن و جایگاه وی مورد توجه ویژه جوامع مختلف قرار گرفته است. تحولات ایجاد شده بر اساس روابط انسانی در جوامع مختلف مسلماً بر نقش و کارکرد زن نیز دردهه های حاضر تأثیر گذار بوده و این امر تحول در حقوق و تکالیف فی ما بین زن و مرد را غیرقابل اجتناب می سازد. امروزه به واسطه تغییر جایگاه و نقش زن در اجتماع، ارائه رویکرد جوامع سنّتی به زن منطقی و قابل اجرا نیست.

حضور گسترده زنان در سطوح مختلف امور فرهنگی کشور نظیر آموزشی، اجتماعی، مدیریت و برخورداری از سطح تحصیلات بالا و پیشی گرفتن در برخی عرصه های علمی از مردان، تغییر کارکردهای اقتصادی زنان در حیات جامعه و بسیاری از پدیده های اجتماعی دیگر همگی مؤید لزوم بازنگری در جایگاه حقوقی زن در خانواده و بالتبع اجتماع است. در بیان آثار عقد نکاح رویه مرسوم این بوده که این آثار به مالی و غیر مالی یا معنوی تقسیم گردیده اند.

منظور از آثار غیرمالی، آن دسته از نتایج عقد نکاح است که مرتبط با روابط شخصی میان زوجین بوده و تأثیر مستقیمی در دارایی های آنها ندارد. در اینجا تعهدات و حقوق طرفین چهره مالی نداشته و به صورت مستقیم ناظر بر خود زوجین و روابط میان آنها است. اما با توجه به اینکه نقش زنان در تحکیم خانواده از اهمیت به سزایی برخوردار است، توجه به حقوق غیرمالی او نیز خالی از ارزش و اهمیت نمی باشد.

با وجودی که در فقه اسلام به برخی حقوق غیرمالی زوجه در خانواده اشاره شده و تأکید شده ولی اینکه آیا حقوق ایران نیز همین اندازه به این مطلب توجه نموده اند یا خیر، جزء اهدافی است که این نگاره درصدد پاسخگویی به آن می باشد.

چكيده‏:

خانواده اولین و مهمترین نهاد اجتماعی است که همواره بخش قابل توجهی از اشتغالات فکری انسان را تشکیل می دهد؛ در دین مبین اسلام نیز خانواده دارای جایگاه والا و اصل و پایه و اساس جامعه است و خانواده را مهمترین وسیله جهت اصلاح جامعه معرفی می نماید. لذا استحکام هر چه بیشتر این نهاد مقدس امری لازم و ضروری است و این امر مهم فقط با تلاش دو رکن اصلی این نهاد یعنی زن و شوهر به دست می آید که با رعایت حقوق یکدیگر نسبت به هم می توانند پایه این نهاد را مستحکم بنا نهاده و به پیش برند. واضح و روشن است که بی توجهی به این حقوق (با توجه به نقش محوري وتأثیرگذار آنها در خانواده) علاوه برآسیب پذیرنمودن رابطه همسران، می تواند روابط سایراعضاي خانواده را آشفته نماید و حتی خانواده را در معرض خطر فروپاشی قراردهد. نوشتارحاضر به تبيين بایسته های حقوق زوجین در سبک زندگی اسلامی پرداخته است.

کليدواژه:

خانواده، حقوق، بایسته ها، زوجين، اسلام، سبک زندگی.